က်မရဲ႕ memoir ပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီ memoir ရဲ႕ အဓိကဇတ္ေဆာင္က let bygone be bygone ဆိုၿပီး အရာရာကို ျပည္ဖုန္းကားခ်ထားၿပီး သူယုံၾကည္ရာကို ဇြဲမေလွ်ာ့ဘဲ လုပ္စရာရွိတာဆက္လုပ္ေနသူျဖစ္ပါတယ္။ က်မ ထဲထဲဝင္ဝင္ပါဝင္ခဲ့ရတဲ့ မေမ့ႏိုင္တဲ့ မွတ္တမ္းပါ။
က်မတို႔ ၁၉၈၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ရတနာပုံ Enterprises ရဲ႕ Consultancy အဖြဲ႕က ႏိုင္ငံျခားက ေရနံကုမၼဏီေတြအပါအဝင္ Corporation ႀကီးေတြ၊ Export-Import Business ေတြတင္မကပါဘူး၊အထူးသျဖင့္ UN နဲ႔ INGO ေတြကို ဝန္ေဆာင္မႈေပးပါတယ္။ မွတ္မိသေလာက္ Early 1990 စစ္အစိုးရလက္ထက္ ျမန္မာျပည္ကို ပထမဆုံး ဝင္ဖို႔ႀကိဳးစားတာ MSF ျပင္သစ္ နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕ပါ။ က်မတို႔ရတနာပုံကို MSF က Stephen (Spelling and last name မမွတ္မိ) ကို ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္း မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တာပါ။ က်မနဲ႔ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းက ေမာင္ႏွမေတြလို ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးၾကပါတယ္။ ေျပာမနာဆိုမနာ၊ မရွိအတူ ရွိအတူ ႐ုန္းကန္ခဲ့ၾကတာေပါ့။
Photo: Far left: Dr. Khin Zaw Win, Ko Myo Tun Aye, Leo, KSW & puppy Bowie, U Tun Naing & U Zaw Min (At my residence in Highland Ave, 7 and half mile, Rangoon)
ဒီေခတ္မီဒီယာသမားေတြကေတာ့ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းကို မသိတဲ့လူမရွိပါဘူ။ သူ႔ကို ကို Kelvin လို႔ ရင္းႏွီးသူေတြကေခၚၾကပါတယ္။ သူ႔ဖခင္က MOFA က အတြင္းဝန္ႀကီး ဦးဝင္းေဘာ္၊ သူက Kelvin Win Baw. ရန္ကုန္ သိမ္ျဖဴလမ္းမွာ တိုက္အႀကီးႀကီးနဲ႔ ေဆြႀကီးမ်ိဳးႀကီးအသိုင္းအဝိုင္းကပါ။ က်မ အမအႀကီးဆုံး ေဒါက္တာေမျမင့္ဦးနဲ႔ ေဆးေက်ာင္းမွာ အတန္းတူ၊ ေနာက္ေတာ့ Dental Surgeon ဘက္ေျပာင္းသြားခဲ့တာ။ အမအၿမဲေျပာေလ့ရွိတာ Kelvin က စာသိပ္ေတာ္တယ္ State Scholarship ေတာင္အေ႐ြးခံရတာတဲ့။ သူ႔ဇနီး ေဒါက္တာခင္မ်ိဳးျမင့္ (ပခုကၠဴသူ) ကလည္း အမနဲ႔ ေဆးေက်ာင္းတက္ဖက္ပါဘဲ။
ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ သူ႔ညီမေလး ၂ ေယာက္၊ ကလ်ာနဲ႔ ကၪၥနာဝင္းေဘာ္ တို႔က MOFA မွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ၾကတာဆိုေတာ့ ကိုယ့္ညီမေလးေတြပါဘဲ။ ကၪၥနာရဲ႕ ခင္ပြန္းကိုမ်ိဳးထြန္းေအးက က်မတို႔ MOFA ျပဳတ္ထဲမွာ ထိပ္ဆုံးက။ ရတနာပုံရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာအဖြဲ႕ဝင္တေယာက္ေပါ့။ က်မရဲ႕ လုပ္ေဖၚကိုင္ဘက္ေတြထဲမွာ ကိုမ်ိဳးထြန္းေအးလို လူမ်ိဳးကေတာ့ စံျပပါဘဲ။ ၈၈ အေရးအခင္းကာလ MOFA မွာသူက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ဝန္ထမ္းေရးရာဌာန ဒု-ၫႊန္မႉး၊ လူထုလႈပ္ရွားမႈမွာ တက္ႂကြစြာပါဝင္တဲ့လူေတြ ျဖဳတ္ဖို႔ ေထာက္လွမ္းေရးက စာရင္းပို႔ေတာ့ ကိုမ်ိဳးထြန္းေအးနံမည္ပါ ပါတယ္ေလ။ သူ႔နံမည္ပါတဲ့ MOFA ရဲ႕ အလုပ္ထုတ္တဲ့ စာရင္းကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ဝန္ထမ္းေရးရာကဆိုေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ Draft အၾကမ္းေရးေပးခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္ပါ။ သူကလူေအး၊ ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ အကိုပါဘဲ။ အႏုပညာ ပန္းခ်ီ ပန္းပု စိတ္ဝင္စားေတာ့ ရတနာပုံရဲ႕ Arts & Craft Director ေပါ့။ က်မက ေန႔တိုင္းလိုလို သံ႐ုံးေတြ၊ ကုမၼဏီပြဲေတြ၊ Wedding ေတြသြားတဲ့အခါ ဝတ္စားျပင္ဆင္ထားရင္ မ်က္ေစ့ေနာက္ၿပီး ေသာက္ရႈိးဘဲထုတ္ေနတာလို႔ ဆူတတ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းနဲ႔ က်မရဲ႕ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈအတိုင္းအတာကို ေဖၚက်ဴးတဲ့အေနနဲ႔ ဆက္စပ္ပုံကိုေရးျပေနတာပါ။
ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းက ငယ္ငယ္က India မွာေက်ာင္းတက္ခဲ့တာရယ္၊ ေခတ္ေကာင္းတုန္းက ရန္ကုန္ English Methodist ေက်ာင္းမွာေနခဲ့ရတာေတြေၾကာင့္ထင္ပါရဲ႕ Command of English ေကာင္းပါတယ္။ အေရးအသား အေျပာ အတုယူစရာေတြအမ်ားႀကီးပါ။ က်မက အဖြားတို႔ေျပာတဲ့ ေခတ္ေကာင္းမမွီလိုက္ေတာ့ Broken English မီးက်ိဳးေမာင္းပ်က္ ဘဲေျပာတတ္၊ ေရးတတ္တာျဖစ္ပါတယ္။ က်မ English လိုအမွားေျပာတဲ့အခါ သူက ျပင္ေပးတတ္ပါတယ္။ က်မရဲ႕ Broken English ေတြကိုျပင္ေပးတဲ့သူေတြထဲမွာ Vicky Bowman လည္းအပါအဝင္ေပါ့။ Vicky ျမန္မာလိုေျပာတာက က်မ English လိုေျပာတာထက္အမ်ားႀကီး ပိုေကာင္းပါတယ္။
အဲဒီေခတ္က သံ႐ုံးေတြကို ဝင္ထြက္ရင္ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ က်မနဲ႔ ကို Kelvin ကေတာ့ သံ႐ုံးပြဲေတြ သြားစရာရွိ အတူတူသြားၾကပါတယ္။ က်မေမာင္းတဲ့ကားကို စီးၿပီး နယ္ခရီးေတြလည္း အတူတူထြက္ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သံ႐ုံးကားနဲ႔ အတူတူထြက္တဲ့ခရီးေတြမွာ ေထာက္လွမ္းေရးလိုက္လို႔ ေျပးရတဲ့အျဖစ္ေတြနဲ႔လည္းႀကဳံဖူးးပါရဲ႕။ မွတ္မွတ္ရရ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ က သူ႔ေက်းဇူးနဲ႔ British သံ႐ုံးက က်မတို႔ရဲ႕ mutual friend နဲ႔ အတူ ကင္းတားဘက္စုံေရေလွာင္တမံႀကီးဘက္ကေန Pre-historic ျပဒါးလင္းဂူကိုေရာက္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကတဆင့္၊ ေရဇင္းဆည္ Guest House မွာတည္းၿပီး တာ႐ိုးေပၚက ညအလွကိုခံစားရင္း Champaign နဲ႔ Happy New Year ကိုႀကိဳဆိုခဲ့ၾကဘူးပါတယ္။
က်မတို႔ ရတနာပုံက MSF ႐ုံးဖြင့္ခြင့္ရေအာင္ နည္းလမ္းရွာၾကပါတယ္။ MSF က လူမႈေရးကူညီတဲ့အဖြဲ႕ဆိုေတာ့ ပထမ ျပည္ထဲေရးကို တင္ၾကည့္ပါတယ္။ ျပည္ထဲေရးက ဆရာဝန္ေတြဆိုေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆိုင္တယ္တဲ့။ ဒါနဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနကိုတင္တာ ထုံးစံအတိုင္း ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၾကာပါတယ္။ ၁၉၉၂ က်မွ MSF ရန္ကုန္မွာ တရားဝင္ ႐ုံးဖြင့္ခြင့္ရပါတယ္။ MSF ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ အေတာ္မ်ာမ်ား ရတနာပုံက ဝန္ေဆာင္မႈေပးပါတယ္။ ကုမၼဏီမပိတ္ခင္အထိ လႈိင္သာယာမွာ Feeding center အတြက္ Service ေပးခဲ့ရတယ္ထင္ပါတယ္။ ကို Kelvin က အဲဒီအခ်ိန္က ရန္ကုန္ UNICEF ႐ုံးမွာ Consultant လုပ္ပါတယ္။ UNICEF က သူ႔ကို Consultancy Retainer fees ေပးဖို႔ အဆင္ေျပေအာင္ ရတနာပုံက UNICEF ကို Contract နဲ Consultancy Service ေပးပါတယ္။ ကို Kelvin က ရတနာပုံ Consultancy group ထဲကေန Service ေပးတဲ့သေဘာေပါ့။ ရတနာပုံက UNICEF ရဲ႕ Project တခ်ိဳ႕ ဝန္ေဆာင္မႈေပးခဲ့တာေတြရွိပါတယ္။ UNICEF ရဲ႕ Weaning food project ႏို႔စို႔အ႐ြယ္ကေလးကေန အစားစားႏိုင္တဲ့ အဆင့္အတြက္ စားစရာ လုပ္ငန္းကို ႀကိဳးစားခဲ့ဘူးသလား မမွတ္မိေတာ့..
ဇတ္လမ္းက အခုမွစမွာေလ..UNICEF မွာ Consultant လုပ္ရင္း ၁၉၉၂-၉၃ မွာ ကို Kelvin တေယာက္ စကၤာပူ NUS National University of Singapore မွာ MIPP - Master in Public Policy တက္ဖို႔ Scholarship award ရပါတယ္။ သူက နဂိုကတည္းက စာသိပ္ဖတ္တဲ့ စာဂ်ပိုး၊ ႏိုင္ငံတကာဘာသာရပ္လည္းေၾကညက္တယ္။ သူ႔အတြက္ ဒီပညာသင္အခြင့္အလမ္းက ထီေပါက္တာထက္ ကံေကာင္းတယ္ေလ။ ေပ်ာ္စရာႀကီးေပါ့။ က်မ ၁၉၉၃ အေမရိကားနဲ႔ UK ခရီးကအျပန္ စကၤာပူဝင္ေတာ့ ကို Kelvin ကို တည္းတဲ့အိမ္ကိုဖိတ္ၿပီး ဗမာထမင္းဟင္းခ်က္ေကြၽးခဲ့ပါေသးတယ္။ က်မက စကၤာပူေရာက္တုန္း ေဘာင္းဘီတိုဝတ္လို႔ သူ ဆူတာ ခုထိ မေမ့။
သူ႔ရဲ႕ MIPP final dissertation အတြက္ ေ႐ြးတဲ့ေခါင္းစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတဲ့။ ၁၉၉၄ Summer မွာ စာတမ္းအတြက္ ရန္ကုန္ျပန္လာၿပီး နံမည္ေက်ာ္ အမ်ိဳးသားညီလာခံတက္သူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ရတာေပါ့။ ညီလာခံကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ခ်ိန္းၿပီး ဗ်ဴး၊ မွတ္တမ္းတင္၊ စာတမ္းအတြက္ အခ်က္အလက္ေတြရေအာင္ သူ႔ကိုဝိုင္းကူၾကေပါ့။ အဲဒီ ေခတ္က memory stick , thumb drive မေပၚေသးဘူး။ file ေတြကို diskette နဲ႔ save ၾကရတာ။ ရတနာပုံက လူငယ္တခ်ိဳ႕ နဲ႔ စာေရးဆရာမ သာယာဝတီစမ္းစမ္းႏြဲ႕ရဲ႕ သမီးက စာ႐ိုက္ေပးၾကတယ္လို႔ မွတ္မိပါတယ္။
က်မတို႔ ရတနာပုံက ဆရာဦးသန္းထြန္းေအာင္ အလုပ္ကိစၥနဲ႔ စကၤာပူသြားဖို႔ရွိေတာ့ ကို Kelvin ျပန္မယ့္ရက္နဲ႔ ခ်ိန္ၿပီးစီစဥ္ၾကပါတယ္။ ဆရာက July 2 ရက္ေန႔ အေရာက္သြားရမွာ၊ ကို Kelvin က ၄ ရက္ေန႔ လက္မွတ္ဝယ္ၿပီးသားဆိုေတာ့ စကၤာပူက်မွ ဆုံၾကမယ္ေပါ့။ ဆရာက Hotel မွာတည္းရတာတေယာက္တည္းပ်င္းေတာ့ ကို Kelvin နဲ႔ အလုပ္ကိစၥေတြတိုင္ပင္ရင္း hangout လုပ္ဖို႔ ျပင္ေနတာ။ ကို Kelvin က July 4 မွာ ရန္ကုန္ကေန စကၤာပူျပန္၊ ေလဆိပ္ကို သူ႔ဇနီးမမခင္မ်ိဳးျမင့္နဲ႔ သမီးထားထားတို႔ လိုက္ပို႔ခဲ့ၾကပါတယ္။ က်မက ဆရာ့ကိုယ္စား အေမရိကန္လြတ္လပ္ေရးေန႔ Fourth of July reception တက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ေန႔ ဆရာဦးသန္းထြန္းေအာင္က Kelvin စကၤာပူ ကို ျပန္ေရာက္မလာဘူးတဲ့။ သူ႔အခန္းမွာ ဆရာသြားေစာင့္ေနတာ တေနကုန္တဲ့။ ေဟာေတာ့..ဒါနဲ႔ မမ ခင္မ်ိဳးျမင့္ကိုဆက္ၿပီး သြားျဖစ္ရဲ႕လားေမးရပါတယ္။ မမ က သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေလဆိပ္ လိုက္ပို႔ေပးခဲ့တာတဲ့။ ဒါနဲ႔ က်မလည္း ကို Kelvin ေပ်ာက္ရွာပုံေတာ္ဖြင့္ရပါေတာ့တယ္။
ေလဆိပ္လုံၿခဳံေရးက က်မရဲ႕ ေဘာ္ဒါေတြလွမ္းေမးေတာ့ MI ေထာက္လွမ္းေရးက ကို Kelvin ကို ေလယာဥ္ပ်ံေပၚမတက္ခင္ လာေခၚသြားတာတဲ့။ ကဲ..ဘယ္လိုလုပ္ၾကမတုန္း။ ေထာက္လွမ္းေရးက ေခၚသြားတယ္ဆိုကတည္းက ျပန္လမ္းမျမင္၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာမလို။ ဒီေန႔အထိ အကဲဆတ္လွတဲ့ ေညာင္ႏွစ္ပင္မွတ္တမ္းေပါ့။
အေၾကာက္တရားႀကီးစိုးေနတဲ့ေခတ္မွာ က်မရဲ႕ ရွာပုံေတာ္စစ္ဆင္ေရးက မေအာင္ျမင္ပါဘူး။ ၄၅ ရက္ျပည့္ေတာ့ Ko Kelvin ရဲ႕ ဇနီးေဒါက္တာခင္မ်ိဳးျမင့္ကို ေထာက္လွမ္းေရးကလာေခၚပါတယ္။ မ်က္ႏွာကို ေခါင္းစြပ္အုပ္ၿပီး ကားေပၚတင္ေခၚတဲ့ အေမွာင္ေခတ္ဆိုးပါ။ ဘယ္ေနရာမွန္းမသိတဲ့ အိမ္ႀကီးတအိမ္မွာတဲ့၊ ကို Kelvin ကို အင္းစိန္ေထာင္မပို႔ခင္ ေတြ႕ခြင့္ေပးတာတဲ့။ ေလဆိပ္ကေနသိမ္းလာတဲ့ Suitcase ေတြနဲ႔ အထုတ္ေတြျပန္ေပးလိုက္တယ္တဲ့။ မမခင္မ်ိဳးျမင့္ျပန္ေျပာျပတာနားေထာင္ၿပီး မ်က္ရည္က်ခဲ့ရပါတယ္။
၈၈ ကိုျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ျမန္ျပည္သားေတြ မွတ္မိၾကဦးမွာပါ။ စစ္အစိုးရရဲ႕ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြေလ။ ကို Kelvin ကို အင္းစိန္ေထာင္ပို႔ၿပီး ေနာက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းဟာ ႏိုင္ငံျခားေငြတရားမဝင္ကိုင္ေဆာင္မႈ၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ ခိုးထုတ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုၿပီး ေထာင္ခ်လိုက္ပါတယ္တဲ့ အရပ္ကတို႔ေရ..စကၤာပူေဒၚလာ ၂၀၀ မျပည့္တျပည့္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဈးကဝယ္လာတဲ့ လက္ေဆာင္ေပးဖို႔ ေက်ာက္စိမ္းအမွတ္တရပစၥည္းေလးတခ်ိဳ႕ ကို ဓါတ္ပုံနဲ႔တကြျပထားတာ။ ေအာ္..ငါ့ႏွယ္..ျပစ္မႈကႀကီးမားပါေပ့။ သူတို႔ ဆတ္ဆတ္ထိမခံ အမ်ိဳးသားညာလာခံ အေၾကာင္းတစိုးတေစ့မွမပါ။ ကို Kelvin ေရးမယ့္ စာတမ္းကို ရန္ရွာတာေပါ့။ ေထာင္ဒဏ္ ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္က်တာလဲမမွတ္မိေတာ့ေပမဲ့ ၁၉၉၄ ကေထာင္က်တာ၂၀၀၅ က်မွလြတ္တာဆိုေတာ့ ၁၁ ႏွစ္ေပါ့။
သူေထာင္က်ေနစဥ္ကာလအတြင္း မမခင္မ်ိဳးျမင့္နဲ႔ မိသားစုကို က်မတို႔ ရတနာပုံက အတတ္ႏိုင္ဆုံး ပံ့ပိုးေပးပါတယ္။ က်မႏိုင္ငံျခားမထြက္ခင္ ကို Kelvin အင္းစိန္ေထာင္ကေန ျမစ္ႀကီးနားေထာင္ကို ေ႐ႊ႕လိုက္ပါတယ္။ သူေထာင္ေျပာင္းတဲ့ ပုံရိပ္ကို ၾကားရတာနဲ႔တင္ မ်က္ရည္က်မိပါတယ္။ ၁၅ မိနစ္ဘဲေထာင္ဝင္စာေတြ႕ခြင့္ရတဲ့ ျမစ္ႀကီးနားကို ရန္ကုန္ကေန မညည္းမျငဴ သြားေတြ႕ခဲ့တဲ့ မမခင္မ်ိဳးျမင့္ကို ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။မိသားစုစားဝတ္ေနေရးအဆင္ေျပေအာင္ ေဘာက္ေထာ္ေက်ာက္ကုန္းက အိမ္ကို ငွားၿပီး ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္မွာေျပာင္းေနၾကရပါတယ္။ ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္မွာေနတုန္း မသန္စြမ္းတဲ့ သမီးေလးေခ်ာစုဆုံးရွာပါတယ္။ ကို Kelvin သားႀကီးကို က်မတို႔ ရတနာပုံက စကၤာပူမွာအလုပ္ရွာေပးထားပါတယ္။ ေဘာက္ေထာ္က အိမ္ငွားေတြက အိမ္ကို ဟိုအခန္းဖြင့္လို႔ က်မ ကိုယ္တိုင္စာၾကမ္းေရးေပးၿပီး ရန္ကုန္တိုင္း တိုင္မႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ေမာင္သန္းဆီ တိုင္စာပို႔ေပးခဲ့ရပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမရွိဘူး။ ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္လို႔ ေထာင္ခ်ထားတာေတြလို႔ ေျပာတဲ့အသံေတြၾကားရတိုင္း က်မ ရင္ႏွစ္ျခမ္းျဗန္းကနဲကြဲေအာင္ ေအာ္ဆဲျပစ္ခ်င္တာ ကို Kelvin ေၾကာင့္ပါဘဲ။ သူ႔ကို အျပင္မွာျမင္ဘူး ေတြ႕ဘူးသူတိုင္းသတိထားမိမွာပါ။ သိပ္ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕တဲ့ လူ႔ယဥ္ေက်း ပညာတတ္တေယာက္ပါ။ သူ႔ကို ရာဇဝတ္သားတေယာက္လိုေထာင္ခ်လိုက္တဲ့ စစ္အစိုးရ..
ထားပါေတာ့..စစ္အစိုးရက..အာဏာရွင္ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ေပါ့..ဒါေပသိ. စစ္အစိုးရရဲ႕ ဝါဒျဖန႔္ မႈိင္းမိသူေတြထဲမွာ VOA ျမန္မာပိုင္းကလူႀကီးေတြလည္းပါတာေတြ႕ရေတာ့ က်မရင္ထဲေအာင့္သက္သက္နဲ႔ အေတာ္ခံစားခဲ့ရပါတယ္။ က်မ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ VOA မွာအလုပ္ဝင္ေတာ့ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္တာကို VOA ကလူႀကီးအမ်ားစုက ေဝဖန္ေနၾကတာေတြ႕ရလို႔ပါ။ ႏိုင္ငံျခားေငြတရားမဝင္ကိုင္ေဆာင္မႈ၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြခိုးထုတ္မႈနဲ႔ ေထာင္က်တာတဲ့..က်မလည္းမေနႏိုင္ ရွင္းျပေပမဲ့ သူတို႔က အင္တင္တင္..အဲ့လူႀကီးေတြ အခု VOA မွာမရွိေတာ့ပါဘူး။ ေအာ္..စစ္အစိုးရ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြကို ယုံယုံၾကည္ၾကည္ မွတ္သားတဲ့ မီဒီယာသမားႀကီးေတြ ေလးစားမိပါရဲ႕။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္ July လမွာ လႊတ္တဲ့ အက်ဥ္းသား ၂၀၀ ေက်ာ္ထဲ ကို Kelvin ပါလာေတာ့ ဝမ္းသာလြန္းလို႔ ငိုမိပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက Vicky Bowman က British သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ရန္ကုန္မွာဆိုေတာ့ Email နဲ႔ လွမ္းသတင္းေမးရပါတယ္။ ကို Kelvin ေထာင္က်ေနစဥ္အတြင္း ICRC နဲ႔ ခင္မင္တဲ့ သံတမန္ မိတ္ေဆြေတြက ရတနာပုံကတဆင့္ ေဖးမကူညီခဲ့ၾကပါတယ္။
ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းရဲ႕ Master in Public Policy Dissertation စာတမ္းသာ ၿပီးေအာင္ေရးျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္..ဘာျဖစ္မွာလဲ။ စစ္အစိုးရျပဳတ္က်မွာလား၊ မျပဳတ္ပါဘူး။ နာဂစ္မုန္တိုင္းအၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ ရွိတဲ့လူဦးေရထက္ေတာင္ ေထာက္ခံတဲ့မဲ ပိုၿပီးရခဲ့ ဆႏၵခံယူပြဲနဲ႔ အတည္ျပဳထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ႀကီးပါဘဲေလ..
ဒီ မွတ္တမ္းကို ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲေရးၿပီးတင္တာပါ။ က်မရဲ႕ Memoir နဲ႔ က်မရဲ႕ perspective အျမင္ သက္သက္ပါ။ က်မသိတဲ့ ကို Kelvin အေၾကာင္းေပါ့ရွင္...
Unicode version
မြှောက်ပေးတဲ့သူတွေရှိတော့လည်း..ကျမရဲ့ Memory bank ထဲမှာ အတိုးမတက်၊ အရင်းအတိုင်းရှိနေသေးတဲ့ Memoir လေး တပုဒ် ရေးချပါရစေ။ တနုံ့နုံ့နဲ့ ပြောချင်နေတာကြာပေါ့။ သားလေး Nay Lin ပြောတဲ့ သံပြုတ်မှတ်တမ်းဆိုပါစို့။
ကျမရဲ့ memoir ပါ။ ဒါပေမဲ့ ဒီ memoir ရဲ့ အဓိကဇတ်ဆောင်က let bygone be bygone ဆိုပြီး အရာရာကို ပြည်ဖုန်းကားချထားပြီး သူယုံကြည်ရာကို ဇွဲမလျှော့ဘဲ လုပ်စရာရှိတာဆက်လုပ်နေသူဖြစ်ပါတယ်။ ကျမ ထဲထဲဝင်ဝင်ပါဝင်ခဲ့ရတဲ့ မမေ့နိုင်တဲ့ မှတ်တမ်းပါ။
ကျမတို့ ၁၉၈၈ နှစ်ကုန်ပိုင်းက ထူထောင်ခဲ့တဲ့ ရတနာပုံ Enterprises ရဲ့ Consultancy အဖွဲ့က နိုင်ငံခြားက ရေနံကုမ္မဏီတွေအပါအဝင် Corporation ကြီးတွေ၊ Export-Import Business တွေတင်မကပါဘူး၊အထူးသဖြင့် UN နဲ့ INGO တွေကို ဝန်ဆောင်မှုပေးပါတယ်။ မှတ်မိသလောက် Early 1990 စစ်အစိုးရလက်ထက် မြန်မာပြည်ကို ပထမဆုံး ဝင်ဖို့ကြိုးစားတာ MSF ပြင်သစ် နယ်စည်းမထားဆရာဝန်များအဖွဲ့ပါ။ ကျမတို့ရတနာပုံကို MSF က Stephen (Spelling and last name မမှတ်မိ) ကို ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်း မိတ်ဆက်ပေးခဲ့တာပါ။ ကျမနဲ့ ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းက မောင်နှမတွေလို ချစ်ခင်ရင်းနှီးကြပါတယ်။ ပြောမနာဆိုမနာ၊ မရှိအတူ ရှိအတူ ရုန်းကန်ခဲ့ကြတာပေါ့။
Photo: Far left: Dr. Khin Zaw Win, Ko Myo Tun Aye, Leo, KSW & puppy Bowie, U Tun Naing & U Zaw Min (At my residence in Highland Ave, 7 and half mile, Rangoon)
ဒီခေတ်မီဒီယာသမားတွေကတော့ ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းကို မသိတဲ့လူမရှိပါဘူ။ သူ့ကို ကို Kelvin လို့ ရင်းနှီးသူတွေကခေါ်ကြပါတယ်။ သူ့ဖခင်က MOFA က အတွင်းဝန်ကြီး ဦးဝင်းဘော်၊ သူက Kelvin Win Baw. ရန်ကုန် သိမ်ဖြူလမ်းမှာ တိုက်အကြီးကြီးနဲ့ ဆွေကြီးမျိုးကြီးအသိုင်းအဝိုင်းကပါ။ ကျမ အမအကြီးဆုံး ဒေါက်တာမေမြင့်ဦးနဲ့ ဆေးကျောင်းမှာ အတန်းတူ၊ နောက်တော့ Dental Surgeon ဘက်ပြောင်းသွားခဲ့တာ။ အမအမြဲပြောလေ့ရှိတာ Kelvin က စာသိပ်တော်တယ် State Scholarship တောင်အရွေးခံရတာတဲ့။ သူ့ဇနီး ဒေါက်တာခင်မျိုးမြင့် (ပခုက္ကူသူ) ကလည်း အမနဲ့ ဆေးကျောင်းတက်ဖက်ပါဘဲ။
ဒါတင်မကသေးပါဘူး။ သူ့ညီမလေး ၂ ယောက်၊ ကလျာနဲ့ ကဉ္စနာဝင်းဘော် တို့က MOFA မှာ အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြတာဆိုတော့ ကိုယ့်ညီမလေးတွေပါဘဲ။ ကဉ္စနာရဲ့ ခင်ပွန်းကိုမျိုးထွန်းအေးက ကျမတို့ MOFA ပြုတ်ထဲမှာ ထိပ်ဆုံးက။ ရတနာပုံရဲ့ ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်တယောက်ပေါ့။ ကျမရဲ့ လုပ်ဖေါ်ကိုင်ဘက်တွေထဲမှာ ကိုမျိုးထွန်းအေးလို လူမျိုးကတော့ စံပြပါဘဲ။ ၈၈ အရေးအခင်းကာလ MOFA မှာသူက အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ဝန်ထမ်းရေးရာဌာန ဒု-ညွှန်မှူး၊ လူထုလှုပ်ရှားမှုမှာ တက်ကြွစွာပါဝင်တဲ့လူတွေ ဖြုတ်ဖို့ ထောက်လှမ်းရေးက စာရင်းပို့တော့ ကိုမျိုးထွန်းအေးနံမည်ပါ ပါတယ်လေ။
သူ့နံမည်ပါတဲ့ MOFA ရဲ့ အလုပ်ထုတ်တဲ့ စာရင်းကို အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ဝန်ထမ်းရေးရာကဆိုတော့ သူကိုယ်တိုင် Draft အကြမ်းရေးပေးခဲ့ရတဲ့ အဖြစ်ပါ။ သူကလူအေး၊ ချစ်စရာကောင်းတဲ့ အကိုပါဘဲ။ အနုပညာ ပန်းချီ ပန်းပု စိတ်ဝင်စားတော့ ရတနာပုံရဲ့ Arts & Craft Director ပေါ့။ ကျမက နေ့တိုင်းလိုလို သံရုံးတွေ၊ ကုမ္မဏီပွဲတွေ၊ Wedding တွေသွားတဲ့အခါ ဝတ်စားပြင်ဆင်ထားရင် မျက်စေ့နောက်ပြီး သောက်ရှိုးဘဲထုတ်နေတာလို့ ဆူတတ်ပါတယ်။ ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းနဲ့ ကျမရဲ့ ခင်မင်ရင်းနှီးမှုအတိုင်းအတာကို ဖေါ်ကျူးတဲ့အနေနဲ့ ဆက်စပ်ပုံကိုရေးပြနေတာပါ။
ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းက ငယ်ငယ်က India မှာကျောင်းတက်ခဲ့တာရယ်၊ ခေတ်ကောင်းတုန်းက ရန်ကုန် English Methodist ကျောင်းမှာနေခဲ့ရတာတွေကြောင့်ထင်ပါရဲ့ Command of English ကောင်းပါတယ်။ အရေးအသား အပြော အတုယူစရာတွေအများကြီးပါ။ ကျမက အဖွားတို့ပြောတဲ့ ခေတ်ကောင်းမမှီလိုက်တော့ Broken English မီးကျိုးမောင်းပျက် ဘဲပြောတတ်၊ ရေးတတ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ကျမ English လိုအမှားပြောတဲ့အခါ သူက ပြင်ပေးတတ်ပါတယ်။ ကျမရဲ့ Broken English တွေကိုပြင်ပေးတဲ့သူတွေထဲမှာ Vicky Bowman လည်းအပါအဝင်ပေါ့။ Vicky မြန်မာလိုပြောတာက ကျမ English လိုပြောတာထက်အများကြီး ပိုကောင်းပါတယ်။
အဲဒီခေတ်က သံရုံးတွေကို ဝင်ထွက်ရင် အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။ ကျမနဲ့ ကို Kelvin ကတော့ သံရုံးပွဲတွေ သွားစရာရှိ အတူတူသွားကြပါတယ်။ ကျမမောင်းတဲ့ကားကို စီးပြီး နယ်ခရီးတွေလည်း အတူတူထွက်ဖြစ်ကြပါတယ်။ သံရုံးကားနဲ့ အတူတူထွက်တဲ့ခရီးတွေမှာ ထောက်လှမ်းရေးလိုက်လို့ ပြေးရတဲ့အဖြစ်တွေနဲ့လည်းကြုံဖူးးပါရဲ့။ မှတ်မှတ်ရရ ၁၉၉၁ ခုနှစ် က သူ့ကျေးဇူးနဲ့ British သံရုံးက ကျမတို့ရဲ့ mutual friend နဲ့ အတူ ကင်းတားဘက်စုံရေလှောင်တမံကြီးဘက်ကနေ Pre-historic ပြဒါးလင်းဂူကိုရောက်ဖူးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကတဆင့်၊ ရေဇင်းဆည် Guest House မှာတည်းပြီး တာရိုးပေါ်က ညအလှကိုခံစားရင်း Champaign နဲ့ Happy New Year ကိုကြိုဆိုခဲ့ကြဘူးပါတယ်။
ကျမတို့ ရတနာပုံက MSF ရုံးဖွင့်ခွင့်ရအောင် နည်းလမ်းရှာကြပါတယ်။ MSF က လူမှုရေးကူညီတဲ့အဖွဲ့ဆိုတော့ ပထမ ပြည်ထဲရေးကို တင်ကြည့်ပါတယ်။ ပြည်ထဲရေးက ဆရာဝန်တွေဆိုတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ဆိုင်တယ်တဲ့။ ဒါနဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကိုတင်တာ ထုံးစံအတိုင်း နှစ်နဲ့ချီကြာပါတယ်။ ၁၉၉၂ ကျမှ MSF ရန်ကုန်မှာ တရားဝင် ရုံးဖွင့်ခွင့်ရပါတယ်။ MSF ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေ အတော်မျာများ ရတနာပုံက ဝန်ဆောင်မှုပေးပါတယ်။ ကုမ္မဏီမပိတ်ခင်အထိ လှိုင်သာယာမှာ Feeding center အတွက် Service ပေးခဲ့ရတယ်ထင်ပါတယ်။ ကို Kelvin က အဲဒီအချိန်က ရန်ကုန် UNICEF ရုံးမှာ Consultant လုပ်ပါတယ်။ UNICEF က သူ့ကို Consultancy Retainer fees ပေးဖို့ အဆင်ပြေအောင် ရတနာပုံက UNICEF ကို Contract နဲ Consultancy Service ပေးပါတယ်။ ကို Kelvin က ရတနာပုံ Consultancy group ထဲကနေ Service ပေးတဲ့သဘောပေါ့။ ရတနာပုံက UNICEF ရဲ့ Project တချို့ ဝန်ဆောင်မှုပေးခဲ့တာတွေရှိပါတယ်။ UNICEF ရဲ့ Weaning food project နို့စို့အရွယ်ကလေးကနေ အစားစားနိုင်တဲ့ အဆင့်အတွက် စားစရာ လုပ်ငန်းကို ကြိုးစားခဲ့ဘူးသလား မမှတ်မိတော့..
ဇတ်လမ်းက အခုမှစမှာလေ..UNICEF မှာ Consultant လုပ်ရင်း ၁၉၉၂-၉၃ မှာ ကို Kelvin တယောက် စင်္ကာပူ NUS National University of Singapore မှာ MIPP - Master in Public Policy တက်ဖို့ Scholarship award ရပါတယ်။ သူက နဂိုကတည်းက စာသိပ်ဖတ်တဲ့ စာဂျပိုး၊ နိုင်ငံတကာဘာသာရပ်လည်းကြေညက်တယ်။ သူ့အတွက် ဒီပညာသင်အခွင့်အလမ်းက ထီပေါက်တာထက် ကံကောင်းတယ်လေ။ ပျော်စရာကြီးပေါ့။ ကျမ ၁၉၉၃ အမေရိကားနဲ့ UK ခရီးကအပြန် စင်္ကာပူဝင်တော့ ကို Kelvin ကို တည်းတဲ့အိမ်ကိုဖိတ်ပြီး ဗမာထမင်းဟင်းချက်ကျွေးခဲ့ပါသေးတယ်။ ကျမက စင်္ကာပူရောက်တုန်း ဘောင်းဘီတိုဝတ်လို့ သူ ဆူတာ ခုထိ မမေ့။
သူ့ရဲ့ MIPP final dissertation အတွက် ရွေးတဲ့ခေါင်းစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတဲ့။ ၁၉၉၄ Summer မှာ စာတမ်းအတွက် ရန်ကုန်ပြန်လာပြီး နံမည်ကျော် အမျိုးသားညီလာခံတက်သူတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ရတာပေါ့။ ညီလာခံကိုယ်စားလှယ်တွေကို ချိန်းပြီး ဗျူး၊ မှတ်တမ်းတင်၊ စာတမ်းအတွက် အချက်အလက်တွေရအောင် သူ့ကိုဝိုင်းကူကြပေါ့။ အဲဒီ ခေတ်က memory stick , thumb drive မပေါ်သေးဘူး။ file တွေကို diskette နဲ့ save ကြရတာ။ ရတနာပုံက လူငယ်တချို့ နဲ့ စာရေးဆရာမ သာယာဝတီစမ်းစမ်းနွဲ့ရဲ့ သမီးက စာရိုက်ပေးကြတယ်လို့ မှတ်မိပါတယ်။
ကျမတို့ ရတနာပုံက ဆရာဦးသန်းထွန်းအောင် အလုပ်ကိစ္စနဲ့ စင်္ကာပူသွားဖို့ရှိတော့ ကို Kelvin ပြန်မယ့်ရက်နဲ့ ချိန်ပြီးစီစဉ်ကြပါတယ်။ ဆရာက July 2 ရက်နေ့ အရောက်သွားရမှာ၊ ကို Kelvin က ၄ ရက်နေ့ လက်မှတ်ဝယ်ပြီးသားဆိုတော့ စင်္ကာပူကျမှ ဆုံကြမယ်ပေါ့။ ဆရာက Hotel မှာတည်းရတာတယောက်တည်းပျင်းတော့ ကို Kelvin နဲ့ အလုပ်ကိစ္စတွေတိုင်ပင်ရင်း hangout လုပ်ဖို့ ပြင်နေတာ။ ကို Kelvin က July 4 မှာ ရန်ကုန်ကနေ စင်္ကာပူပြန်၊ လေဆိပ်ကို သူ့ဇနီးမမခင်မျိုးမြင့်နဲ့ သမီးထားထားတို့ လိုက်ပို့ခဲ့ကြပါတယ်။ ကျမက ဆရာ့ကိုယ်စား အမေရိကန်လွတ်လပ်ရေးနေ့ Fourth of July reception တက်ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်နေ့ ဆရာဦးသန်းထွန်းအောင်က Kelvin စင်္ကာပူ ကို ပြန်ရောက်မလာဘူးတဲ့။ သူ့အခန်းမှာ ဆရာသွားစောင့်နေတာ တနေကုန်တဲ့။ ဟောတော့..ဒါနဲ့ မမ ခင်မျိုးမြင့်ကိုဆက်ပြီး သွားဖြစ်ရဲ့လားမေးရပါတယ်။ မမ က သူတို့ကိုယ်တိုင် လေဆိပ် လိုက်ပို့ပေးခဲ့တာတဲ့။ ဒါနဲ့ ကျမလည်း ကို Kelvin ပျောက်ရှာပုံတော်ဖွင့်ရပါတော့တယ်။
လေဆိပ်လုံခြုံရေးက ကျမရဲ့ ဘော်ဒါတွေလှမ်းမေးတော့ MI ထောက်လှမ်းရေးက ကို Kelvin ကို လေယာဉ်ပျံပေါ်မတက်ခင် လာခေါ်သွားတာတဲ့။ ကဲ..ဘယ်လိုလုပ်ကြမတုန်း။ ထောက်လှမ်းရေးက ခေါ်သွားတယ်ဆိုကတည်းက ပြန်လမ်းမမြင်၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတာ စဉ်းစားစရာမလို။ ဒီနေ့အထိ အကဲဆတ်လှတဲ့ ညောင်နှစ်ပင်မှတ်တမ်းပေါ့။
အကြောက်တရားကြီးစိုးနေတဲ့ခေတ်မှာ ကျမရဲ့ ရှာပုံတော်စစ်ဆင်ရေးက မအောင်မြင်ပါဘူး။ ၄၅ ရက်ပြည့်တော့ Ko Kelvin ရဲ့ ဇနီးဒေါက်တာခင်မျိုးမြင့်ကို ထောက်လှမ်းရေးကလာခေါ်ပါတယ်။ မျက်နှာကို ခေါင်းစွပ်အုပ်ပြီး ကားပေါ်တင်ခေါ်တဲ့ အမှောင်ခေတ်ဆိုးပါ။ ဘယ်နေရာမှန်းမသိတဲ့ အိမ်ကြီးတအိမ်မှာတဲ့၊ ကို Kelvin ကို အင်းစိန်ထောင်မပို့ခင် တွေ့ခွင့်ပေးတာတဲ့။ လေဆိပ်ကနေသိမ်းလာတဲ့ Suitcase တွေနဲ့ အထုတ်တွေပြန်ပေးလိုက်တယ်တဲ့။ မမခင်မျိုးမြင့်ပြန်ပြောပြတာနားထောင်ပြီး မျက်ရည်ကျခဲ့ရပါတယ်။
၈၈ ကိုဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ မြန်ပြည်သားတွေ မှတ်မိကြဦးမှာပါ။ စစ်အစိုးရရဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွေလေ။ ကို Kelvin ကို အင်းစိန်ထောင်ပို့ပြီး နောက် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းဟာ နိုင်ငံခြားငွေတရားမဝင်ကိုင်ဆောင်မှု၊ ကျောက်မျက်ရတနာတွေ ခိုးထုတ်မှုနဲ့ တရားစွဲဆိုပြီး ထောင်ချလိုက်ပါတယ်တဲ့ အရပ်ကတို့ရေ..စင်္ကာပူဒေါ်လာ ၂၀၀ မပြည့်တပြည့်၊ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးကဝယ်လာတဲ့ လက်ဆောင်ပေးဖို့ ကျောက်စိမ်းအမှတ်တရပစ္စည်းလေးတချို့ ကို ဓါတ်ပုံနဲ့တကွပြထားတာ။ အော်..ငါ့နှယ်..ပြစ်မှုကကြီးမားပါပေ့။ သူတို့ ဆတ်ဆတ်ထိမခံ အမျိုးသားညာလာခံ အကြောင်းတစိုးတစေ့မှမပါ။ ကို Kelvin ရေးမယ့် စာတမ်းကို ရန်ရှာတာပေါ့။ ထောင်ဒဏ် ဘယ်နှစ်နှစ်ကျတာလဲမမှတ်မိတော့ပေမဲ့ ၁၉၉၄ ကထောင်ကျတာ၂၀၀၅ ကျမှလွတ်တာဆိုတော့ ၁၁ နှစ်ပေါ့။
သူထောင်ကျနေစဉ်ကာလအတွင်း မမခင်မျိုးမြင့်နဲ့ မိသားစုကို ကျမတို့ ရတနာပုံက အတတ်နိုင်ဆုံး ပံ့ပိုးပေးပါတယ်။ ကျမနိုင်ငံခြားမထွက်ခင် ကို Kelvin အင်းစိန်ထောင်ကနေ မြစ်ကြီးနားထောင်ကို ရွှေ့လိုက်ပါတယ်။ သူထောင်ပြောင်းတဲ့ ပုံရိပ်ကို ကြားရတာနဲ့တင် မျက်ရည်ကျမိပါတယ်။ ၁၅ မိနစ်ဘဲထောင်ဝင်စာတွေ့ခွင့်ရတဲ့ မြစ်ကြီးနားကို ရန်ကုန်ကနေ မညည်းမငြူ သွားတွေ့ခဲ့တဲ့ မမခင်မျိုးမြင့်ကို ချီးကျူးပါတယ်။မိသားစုစားဝတ်နေရေးအဆင်ပြေအောင် ဘောက်ထော်ကျောက်ကုန်းက အိမ်ကို ငှားပြီး ဒဂုံမြို့သစ်မှာပြောင်းနေကြရပါတယ်။ ဒဂုံမြို့သစ်မှာနေတုန်း မသန်စွမ်းတဲ့ သမီးလေးချောစုဆုံးရှာပါတယ်။ ကို Kelvin သားကြီးကို ကျမတို့ ရတနာပုံက စင်္ကာပူမှာအလုပ်ရှာပေးထားပါတယ်။ ဘောက်ထော်က အိမ်ငှားတွေက အိမ်ကို ဟိုအခန်းဖွင့်လို့ ကျမ ကိုယ်တိုင်စာကြမ်းရေးပေးပြီး ရန်ကုန်တိုင်း တိုင်မှူး ဗိုလ်ချုပ်ခင်မောင်သန်းဆီ တိုင်စာပို့ပေးခဲ့ရပါတယ်။
မြန်မာပြည်မှာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားမရှိဘူး။ ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်လို့ ထောင်ချထားတာတွေလို့ ပြောတဲ့အသံတွေကြားရတိုင်း ကျမ ရင်နှစ်ခြမ်းဗြန်းကနဲကွဲအောင် အော်ဆဲပြစ်ချင်တာ ကို Kelvin ကြောင့်ပါဘဲ။ သူ့ကို အပြင်မှာမြင်ဘူး တွေ့ဘူးသူတိုင်းသတိထားမိမှာပါ။ သိပ်နူးညံ့သိမ်မွေ့တဲ့ လူ့ယဉ်ကျေး ပညာတတ်တယောက်ပါ။ သူ့ကို ရာဇဝတ်သားတယောက်လိုထောင်ချလိုက်တဲ့ စစ်အစိုးရ..
ထားပါတော့..စစ်အစိုးရက..အာဏာရှင် လုပ်ချင်သလိုလုပ်ပေါ့..ဒါပေသိ. စစ်အစိုးရရဲ့ ဝါဒဖြန့် မှိုင်းမိသူတွေထဲမှာ VOA မြန်မာပိုင်းကလူကြီးတွေလည်းပါတာတွေ့ရတော့ ကျမရင်ထဲအောင့်သက်သက်နဲ့ အတော်ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ ကျမ ၂၀၀၂ ခုနှစ် VOA မှာအလုပ်ဝင်တော့ ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းကို နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားအဖြစ် သတ်မှတ်တာကို VOA ကလူကြီးအများစုက ဝေဖန်နေကြတာတွေ့ရလို့ပါ။ နိုင်ငံခြားငွေတရားမဝင်ကိုင်ဆောင်မှု၊ ကျောက်မျက်ရတနာတွေခိုးထုတ်မှုနဲ့ ထောင်ကျတာတဲ့..ကျမလည်းမနေနိုင် ရှင်းပြပေမဲ့ သူတို့က အင်တင်တင်..အဲ့လူကြီးတွေ အခု VOA မှာမရှိတော့ပါဘူး။ အော်..စစ်အစိုးရ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွေကို ယုံယုံကြည်ကြည် မှတ်သားတဲ့ မီဒီယာသမားကြီးတွေ လေးစားမိပါရဲ့။
၂၀၀၅ ခုနှစ် July လမှာ လွှတ်တဲ့ အကျဉ်းသား ၂၀၀ ကျော်ထဲ ကို Kelvin ပါလာတော့ ဝမ်းသာလွန်းလို့ ငိုမိပါတယ်။ အဲဒီတုန်းက Vicky Bowman က British သံအမတ်ကြီးအဖြစ်ရန်ကုန်မှာဆိုတော့ Email နဲ့ လှမ်းသတင်းမေးရပါတယ်။ ကို Kelvin ထောင်ကျနေစဉ်အတွင်း ICRC နဲ့ ခင်မင်တဲ့ သံတမန် မိတ်ဆွေတွေက ရတနာပုံကတဆင့် ဖေးမကူညီခဲ့ကြပါတယ်။
ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းရဲ့ Master in Public Policy Dissertation စာတမ်းသာ ပြီးအောင်ရေးဖြစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင်..ဘာဖြစ်မှာလဲ။ စစ်အစိုးရပြုတ်ကျမှာလား၊ မပြုတ်ပါဘူး။ နာဂစ်မုန်တိုင်းအပြီး မြန်မာပြည်မှာ ရှိတဲ့လူဦးရေထက်တောင် ထောက်ခံတဲ့မဲ ပိုပြီးရခဲ့ ဆန္ဒခံယူပွဲနဲ့ အတည်ပြုထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ကြီးပါဘဲလေ..
ဒီ မှတ်တမ်းကို ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းရဲ့ ခွင့်ပြုချက်မပါဘဲရေးပြီးတင်တာပါ။ ကျမရဲ့ Memoir နဲ့ ကျမရဲ့ perspective အမြင် သက်သက်ပါ။ ကျမသိတဲ့ ကို Kelvin အကြောင်းပေါ့ရှင်...